Μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας

Το κεντρικό στοιχείο του NextGenerationEU είναι ο μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας — ένα μέσο που παρέχει επιχορηγήσεις και δάνεια για τη στήριξη μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων στα κράτη μέλη της ΕΕ.

Στόχοι και οφέλη

Στο πλαίσιο μιας ευρείας αντιμετώπισης, ο μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας βοηθά ως εξής:

• μετριάζει τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας
• διασφαλίζει ότι τα κράτη μέλη είναι πιο ανθεκτικά, πιο βιώσιμα και καλύτερα προετοιμασμένα για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης
• επιτυγχάνει τον στόχο της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050
• θέτει την Ευρώπη σε πορεία ψηφιακής μετάβασης
• δημιουργεί θέσεις εργασίας και τονώνει την ανάπτυξη.

^{_{* With the amended RRF Regulation, additional grants under the Emissions Trading System (ETS) and Brexit Adjustment Reserve (BAR) have been made available to Member States. Therefore, the EUR 357 billion in grants is now split in EUR 338 billion of original RRF grants, EUR 17.3 billion in ETS grants and EUR 1.6 billion in BAR grants. Furthermore, Member States could request loan support until August 2023. Of the total available envelope of EUR 385 billion, close to EUR 291 billion has been committed by end 2023. These two changes (more grants available through ETS and BAR and less loans requested than the total available envelope) result in a total RRF envelope of EUR 648 billion by end 2023. The previously mentioned amount of EUR 723 billion represented the maximum amount of RRF grants (EUR 338 billion) and RRF loans (EUR 385 billion) according to the RRF Regulation.}}

Μέσω του μηχανισμού, που είναι ένα προσωρινό μέσο, η Επιτροπή μπορεί να αντλήσει κεφάλαια —με δανεισμό από τις κεφαλαιαγορές— για να βοηθήσει τα κράτη μέλη να υλοποιήσουν μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που

• συνάδουν με τις προτεραιότητες της ΕΕ
• αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις που προσδιορίζονται στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για τον συντονισμό της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής.

Ο μηχανισμός τέθηκε σε ισχύ τον Φεβρουάριο του 2021. Χρηματοδοτεί μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις των κρατών μελών, από την έναρξη της πανδημίας τον Φεβρουάριο του 2020 έως τα τέλη Δεκεμβρίου του 2026. Τα κράτη μέλη υποβάλλουν τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητάς τους στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθορίζοντας τις προγραμματισμένες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις τους που θα υλοποιηθούν έως το τέλος του 2026, προκειμένου να λάβουν χρηματοδότηση έως τη συμφωνηθείσα κατανομή. 

Προβολή των εθνικών σχεδίων, των προγραμματισμένων μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων κάθε κράτους μέλους

Πρόοδος που σημειώθηκε στα μισά της διαδρομής 

Τον Φεβρουάριο του 2024, τρία χρόνια μετά τη δημιουργία του NextGenerationEU, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβη σε ευνοϊκή ενδιάμεση αξιολόγηση της προόδου του ΜΑΑ. Με χρηματοδότηση ύψους 225 δισ. ευρώ να έχει ήδη εκταμιευθεί και πάνω από 1.150 ορόσημα και στόχους να έχουν επιτευχθεί, οι χώρες της ΕΕ αντιμετωπίζουν ταχέως τις μακροχρόνιες προκλήσεις και ανταποκρίνονται αποτελεσματικά σε νέες.  

Ο ΜΑΑ, ως απτή κινητήρια δύναμη της οικονομικής ανάκαμψης και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, έχει επίσης βοηθήσει τις χώρες να πραγματοποιήσουν ουσιαστικά βήματα προς την πράσινη μετάβαση, με πολλές να υπερβαίνουν κατά πολύ τις ελάχιστες απαιτήσεις του 37 % για τους στόχους που σχετίζονται με το κλίμα, μέσω των φιλόδοξων εθνικών σχεδίων τους.   

Έως το τέλος του 2023 εισήχθησαν ορισμένες αναθεωρήσεις και χορηγήθηκε πρόσθετη χρηματοδότηση ύψους 150 δισ. ευρώ για να βοηθηθούν οι χώρες να επιτύχουν τους στόχους τους και να μεγιστοποιήσουν τον αντίκτυπό τους σε ένα πλαίσιο συνεχιζόμενης σύγκρουσης στα σύνορα της Ευρώπης, υψηλού πληθωρισμού, διαταραχής της αλυσίδας εφοδιασμού και συσσωρευμένων κινδύνων φυσικών καταστροφών, μεταξύ άλλων. 

Για παραδείγματα του τρόπου με τον οποίο ο ΜΑΑ και το NextGenerationEU διαμορφώνουν το σχέδιο στρατηγικής για ένα πιο πράσινο, πιο ισχυρό και πιο βιώσιμο μέλλον, ρίξτε μια ματιά στα στιγμιότυπα ανά χώρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα 27 κράτη μέλη και ανακαλύψτε τον τρόπο με τον οποίο τα έργα διαμορφώνονται επί τόπου. 

Σχετικοί σύνδεσμοι

Σχέδιο ανάκαμψης για την Ευρώπη

Πίνακας αποτελεσμάτων για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα