Deiseanna cianda: Diagnóisic theilileighis i gceantair thuaithe na Cróite

Le NextGenerationEU, táthar ag leagan síos an treoirphlean le haghaidh geilleagair agus sochaithe níos glaise, níos inbhuanaithe agus níos athléimní. Tá tíortha an Aontais Eorpaigh ag giaráil a mhaoinithe chun nuachóiriú agus athrú a dhéanamh, aon rud ó bhonneagar iompair agus tithíocht shóisialta go seirbhísí poiblí digitithe. I measc bhunchlocha an Chreata Téarnaimh agus Athléimneachta (RRF), tá an athléimneacht sláinte, shóisialta agus institiúideach a fheabhsú, chomh maith leis an gcuimsiú sóisialta agus críochach a fheabhsú. Cuimsítear gach gné den sórt sin sa tionscadal teilileighis ‘Telecordis’ atá ar siúl i gContae Koprivnica-Križevci sa Chróit. Labhraíomar leis na tairbhithe áitiúla Andrea Horvat agus Mirjana Hanžeković agus d’inis siad níos mó dúinn faoin tionscadal.

Is altra í Andrea Horvat in Ionad Cúraim Sláinte Chontae Koprivnica-Križevci. Shuigh sí linn chun a léargas a chomhroinnt ar an tionscadal Telecordis, a bhfuil ionad nua seirbhísí teilileighis curtha ar bun aige san ionad cúraim phríomhúil áitiúil. Maoiníodh é trí Phlean Náisiúnta Téarnaimh agus Athléimneachta (RRP) na Cróite – a bhfuil luach infheistíochta timpeall €690,000 ag gabháil leis – agus cuireann sé ar a gcumas do na hothair ó cheantair áitiúla nó iargúlta leas a bhaint as tástáil dhiagnóiseach chairdeolaíochta agus scamheolaíochta ar bhealach níos gasta agus níos éasca. Is iontach an rud é d’Andrea, mar tá feabhas mór curtha ar infhaighteacht seirbhísí leighis ríthábhachtacha i réigiún ina raibh géarghá leo.

Roimhe seo, b’éigean do na hothair a bhfuil riochtaí ainsealacha nó galair shoithíocha orthu taisteal go dtí ospidéil ghinearálta atá i bhfad níos faide ar shiúl chun freastal ar choinní leighis agus chun scrúduithe cairdeolaíocha a fháil, agus liostaí feithimh cúig mhí nó níos mó ann. Ó osclaíodh an t-ionad teilileighis Telecordis i mí Iúil 2023, tá laghdú tagtha ar na hagaí feithimh go dtí trí seachtaine ar an meán. Le soláthar trealaimh speisialaithe leighis agus ríomhaireachta, is féidir seirbhísí riachtanacha cairdeolaíocha a chur ar fáil in aice láimhe, ó mhonatóireacht Holter EKG agus monatóireacht Holter brú fola, go dtí an spiriméadracht agus EKG 12 chainéal. Is féidir le cleachtóirí áitiúla scrúduithe leighis a dhéanamh anois, agus sonraí othar a sheoladh ansin tríd an gcóras Telecordis ina dtiomsaítear torthaí diagnóiseacha i ndiaidh an scrúdaithe.

Agus Andrea i mbun comhrá linn faoin tionscadal Telecordis, bhí fonn uirthi a cuid smaointe a chomhroinnt linn:

An bhfuil tú sásta leis an gcaoi ar éirigh leis an tionscadal?

AH: Tá mé an-sásta leis an gcaoi ar éirigh leis. Is féidir le hothair chairdeolaíochta a bhfuil cónaí orthu i gceantair iargúlta diagnóisí níos tapúla agus níos éifeachtúla a fháil anois, agus ní gá dóibh dul chuig an ospidéal ginearálta i gcathair Koprivnica. I gcás na ndaoine a bhfuil cónaí orthu faoin tuath, ba mhór an t-ualach orthu taisteal le haghaidh scrúduithe dochtúra, go háirithe i gcás daoine scothaosta agus daoine a bhfuil a soghluaisteacht laghdaithe. I gcásanna áirithe, mar shampla othair a bhfuil galair chroí agus galair shoithíocha orthu, ní mór don dochtúir scrúduithe leighis a dhéanamh gach sé mhí nó coinní rialta a sceidealú chun monatóireacht a dhéanamh ar dhul chun cinn an othair maidir le druga ar leith. Dóibh siúd a bhfuil cónaí orthu in áiteanna iargúlta, ba dhúshlán suntasach lóistíochta é taisteal siar agus aniar go minic. Cuidíonn an t-ionad teilileighis leis an mbrú sin a mhaolú.

Seachas a bheith níos cóngaraí do na hothair, cad iad na buntáistí eile a bhaineann leis an ionad?

AH: Seachas an áisiúlacht agus na liostaí feithimh níos giorra le haghaidh coinní, i ngeall ar an ionad teilileighis tá dlús curtha leis an bpróiseas diagnóiseach go ginearálta. Faigheann othair a gcuid diagnóisí go pras. Cé gur ar an dochtúir atá an fhreagracht torthaí leighis a léirmhíniú, mar altra is minic a bhíonn an fhreagracht ormsa iad a fhíorú. Má chinnim go bhfuil cúram práinneach de dhíth ar othar, caithfimid gníomhú go gasta ionas gur féidir cóir leighis riachtanach a chur orthu. A bhuí leis an éifeachtúlacht atá curtha ar fáil ag seirbhísí áitiúla teilileighis, is lú an baol atá ann anois d’othair, toisc gur féidir linn fadhbanna a shainaithint ar bhealach níos tapúla agus freagairt orthu dá réir. Chabhraigh sé sin linn an chuid is measa a sheachaint níos mó ná uair amháin.

‘A bhuí leis an éifeachtúlacht atá curtha ar fáil ag seirbhísí áitiúla teilileighis, is lú an baol atá ann anois d’othair.’

– Andrea Horvat, Altra ag Ionad Cúraim Sláinte Chontae Koprivnica-Križevci

Is í Mirjana Hanžeković an Stiúrthóir ar Ionad Cúraim Sláinte Chontae Koprivnica-Križevci, áit a mbíonn Andrea ag obair. Tá sí an-tógtha freisin le torthaí ionad nua teilileighis Telecordis. Aontaíonn sí le tuairimí Andrea faoi chroísheirbhísí leighis a chur ar fáil dóibh siúd i bpobail tuaithe, agus chuir sí i dtábhacht gur sábháladh beatha othar de bharr na n-éifeachtúlachtaí atá bainte amach.

Shuíomar léi chun léargas a fháil ar na buntáistí móra a bhaineann leis an tionscadal:

Cén dóigh ar athraíodh an cúram sláinte áitiúil i ngeall ar an tionscadal?

MH: Tá tábhacht mhór leis do na hothair uile sa réigiún a bhfuil galair chardashoithíoch orthu. Is iad galair croí agus galair soithíoch is cúis le thart ar 45% de na básanna ar fad sa Chróit. Is lú an rochtain atá ar sheirbhísí cairdeolaíochta i limistéir ilchríochacha amhail Križevci agus Đurđevac, agus dá bhrí sin tá an ráta básmhaireachta níos airde sna háiteanna sin. Creidim go bhféadfadh tionchar dearfach a bheith ag seirbhísí teilileighis, cosúil leis na cinn a tugadh isteach le déanaí inár n-ionad cúraim sláinte, ar na figiúirí sin. Go dtí le déanaí, b’éigean d’othair taisteal go dtí an chathair is cóngaraí dóibh fiú le haghaidh scrúduithe leighis simplí ar nós monatóireacht Holter EKG nó monatóireacht ar an mbrú fola. D’fhéadfadh na turais sin a bheith suas le 60 ciliméadar i dtreo amháin, é ar fad ar chostas an othair; agus sin ar fad sula bhfaighfí aon torthaí. Tá feabhsú leanúnach riachtanach sa leigheas, bíodh sé i dtéarmaí oiliúna, trealaimh nó eile. Sin an dóigh a gcuirimid an cúram sláinte is fearr is féidir ar fáil dár n-othair. Is sampla den scoth é ionad seirbhísí teilileighis Telecordis nó cuireann sé teicneolaíocht dhiagnóiseach nua-aimseartha ar fáil i réimse nach raibh sí le fáil roimhe seo.

An bhfuil tú bródúil as an tionscadal?

MH: Dá mbeinn le rud amháin a roghnú a bhfuil mé an-bhródúil as sa tionscadal seo, chuirfinn i dtábhacht go bhfuil sé tar éis an iliomad beatha daoine a shábháil. Le trealamh agus seirbhísí an ionaid nua, cuireadh ar ár gcumas scrúduithe leighis riachtanacha a dhéanamh ar dhóigh níos tapa go háitiúil áisiúil in áit atá inrochtana go héasca. Dá thoradh sin, othair a bhféadfadh a mbeatha a bheith i mbaol, bhí siad in ann cúnamh leighis tarrthála a fháil. Díreach le déanaí, d’aithníomar caochaíl soithigh fola in othar óg, a raibh steintín de dhíth air go práinneach chun riosca tromchúiseach taoma croí a chosc. D’fhág an t-ionad nua go bhféadfaimis an bac a aithint agus freagairt go tapa, lena chinntiú go bhfuair sé an gnáthamh tarrthála in am. Is cúis bhróid é seirbhísí den sórt sin a chur ar fáil go háitiúil mar ciallaíonn sé gur féidir linn cúram a thabhairt don oiread othar agus is féidir, gan beann ar an áit ina bhfuil cónaí orthu.

‘Dá mbeinn le rud amháin a roghnú a bhfuil mé an-bhródúil as sa tionscadal seo, chuirfinn i dtábhacht go bhfuil sé tar éis an iliomad beatha daoine a shábháil.’

– Mirjana Hanžeković, Stiúrthóir ar Ionad Cúraim Sláinte Chontae Koprivnica-Križevci

Is léiriú é taithí Andrea agus Mirjana ar an tábhacht a bhaineann le hathléimneacht leordhóthanach leighis agus institiúideach, chomh maith le cuimsiú sóisialta agus críochach mar is ceart. Nuair a chuirtear acmhainní ríthábhachtacha ar fáil, is féidir le pobail áitiúla tairbhe ollmhór a bhaint astu, rud a mbeidh tionchar nithiúil aige ar shaol laethúil na saoránach. Tá Telecordis ar an iliomad tionchar a mhaoinítear trí phlean téarnaimh agus athléimneachta na Cróite faoi NextGenerationEU, agus gach ceann acu ag freagairt do limistéir fócais náisiúnta spriocdhírithe agus do riachtanais réigiúnacha shonracha. I gcás Ionad Cúraim Sláinte Chontae Koprivnica-Križevci, tá sé cruthaithe gur féidir cur chuige níos cothroime a chinntiú maidir le soláthar seirbhísí riachtanacha ach acmhainní den sórt sin a leithdháileadh, agus gur fearr a bheidh limistéir iargúlta in ann aghaidh a thabhairt ar dhúshláin atá ann faoi láthair agus a bheidh ann amach anseo.