Η υγεία στο προσκήνιο: στήριξη της κοινοτικής υγειονομικής περίθαλψης στην αυστριακή επαρχία

Το NextGenerationEU, η δέσμη κινήτρων της ΕΕ αξίας 800 δισ. ευρώ, επενδύει σε πρωτοβουλίες ευρείας κλίμακας σε ολόκληρη την Ευρώπη. Μέσω προσεκτικά στοχευμένης χρηματοδότησης, παρέχει στις χώρες τη δυνατότητα να τονώσουν, μεταξύ άλλων, τις οικονομίες και τις κοινωνίες τους, να επιταχύνουν την πράσινη μετάβαση και να ενισχύσουν την υγειονομική περίθαλψη και τη θεσμική ανθεκτικότητα. Στην Αυστρία, ένα έργο ύψους 54,2 εκατ. ευρώ οδήγησε στην απασχόληση πολλών εκατοντάδων κοινοτικών νοσηλευτριών και νοσηλευτών σε τοπικό επίπεδο. 

Το πρόγραμμα κοινοτικής νοσηλείας στην ιστορική περιφέρεια Σαλτσκάμεργκουτ, το οποίο ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια, είχε ως αποτέλεσμα οι νοσηλεύτριες Τάνια Γκάτινγκερ και Ρεμπέκα Σάχινγκερ να προσληφθούν από τους δήμους Αλτμύνστερ και Τραουνκίρχεν. Στο πλαίσιο του ρόλου τους παρέχουν πρωτοβάθμια περίθαλψη και συμβουλευτικές υπηρεσίες στους κατοίκους της περιοχής, με έμφαση στην ενημέρωση σχετικά με την υγειονομική περίθαλψη και τα μέτρα πρόληψης. Οι δυο τους μοιράστηκαν τις σκέψεις τους μαζί μας. 

Πώς προέκυψε αυτό το πρόγραμμα και πώς εμπλέκεστε εσείς;  

T.Γκ.: Οι τοπικές αρχές στο Αλτμύνστερ και το Τραουνκίρχεν ζήτησαν από κοινού χρηματοδότηση για την απασχόληση δύο κοινοτικών νοσηλευτριών, η οποία εγκρίθηκε σε εθνικό επίπεδο. Αμφότερες έχουμε πτυχίο στην νοσηλευτική και αμφότερες καταγόμαστε από την περιοχή, οπότε ήταν αναμενόμενο να μας κινήσει το ενδιαφέρον. Έμαθα για τη θέση από μια αγγελία κατά τη διάρκεια ενός σεμιναρίου και υπέβαλα αίτηση αμέσως. Πρώτη ξεκίνησε η Ρεμπέκα, και περίπου δύο μήνες αργότερα ήρθα κι εγώ. 

Ρ.Σ.: Παρόμοια είναι και η δική μου ιστορία. Υπέβαλα αίτηση για να γίνω κοινοτική νοσηλεύτρια μόλις είδα την αγγελία του δήμου Αλτμύνστερ. Όλα ξεκίνησαν όταν δρομολογήσαμε την πρωτοβουλία τον Μάρτιο του 2022. Έκτοτε έχουμε αναπτύξει ένα δίκτυο περίπου 45 συνεργατών στην περιφέρεια και παρέχουμε περίθαλψη σε 200 ασθενείς ή «πελάτες» στη συγκεκριμένη περιοχή. 

«Αναπτύξαμε ένα δίκτυο περίπου 45 συνεργατών στην περιφέρεια και παρέχουμε περίθαλψη σε 200 ασθενείς στην περιοχή». 

— Ρεμπέκα Σάχινγκερ, κοινοτική νοσηλεύτρια 

Ποια είναι ορισμένα από τα βασικότερα χαρακτηριστικά του προγράμματος;   

T.Γκ.: Για μένα, το καλύτερο κομμάτι είναι ότι εστιάζουμε στην ευαισθητοποίηση και την πρόληψη, καθώς και ότι εργαζόμαστε αυτόνομα, προσαρμόζοντας την εργασία μας στις ανάγκες των ασθενών. Έχουμε αναπτύξει σχέσεις εμπιστοσύνης με πολλούς ασθενείς, καθώς τους παρακολουθούμε για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα. Στην αρχή ορισμένοι ήταν επιφυλακτικοί ή προβληματισμένοι από το συγκεκριμένο πρόγραμμα, αλλά σήμερα πολλοί ντόπιοι αναφέρονται σε εμάς απλά ως «οι νοσηλεύτριες». 

Ρ.Σ.: Έτσι είναι. Η πρωτοβουλία μας επέτρεψε να εργαστούμε πιο ελεύθερα και να χρησιμοποιήσουμε στην πράξη την εμπειρογνωσία μας ως ειδικευμένες νοσηλεύτριες με πολύ πρακτικό τρόπο. Μπορούμε να ανταποκριθούμε με μεγάλη ευελιξία στα μοτίβα που παρατηρούμε εντός του τοπικού πληθυσμού. Εάν, για παράδειγμα, διαπιστώσουμε ότι πολλοί ασθενείς φαίνεται να χρειάζονται θεραπεία ή συμβουλές για τον διαβήτη, μπορούμε να προσαρμόσουμε την προσέγγισή μας στις ανάγκες αυτές. 

Τι εκτιμά περισσότερο ο τοπικός πληθυσμός όσον αφορά την κοινοτική νοσηλεία; 

T.Γκ.: Πιστεύω ότι οι ντόπιοι εκτιμούν την άμεση και εύκολη πρόσβαση στην παρεχόμενη περίθαλψη. Είμαστε δύο νοσηλεύτριες με θέσεις πλήρους απασχόλησης, και είμαστε διαθέσιμες από Δευτέρα έως Παρασκευή. Προσφέρουμε επίσης απογευματινά ραντεβού και, για ορισμένους ασθενείς, πραγματοποιούμε επισκέψεις κατ’ οίκον. Αναπτύσσουμε ατομικά σχέδια περίθαλψης, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούμε να προσφέρουμε μια πιο ολιστική προσέγγιση. 

Ρ.Σ.: Θεωρώ ότι για πολλούς ανθρώπους είναι ευκολότερο αυτό το σύστημα, επειδή αισθάνονται ότι μας γνωρίζουν καλά. Υπάρχει ένα είδος προσωπικής επαφής. Και οι δύο καταγόμαστε από την περιοχή κι έχουμε μεγαλώσει στο Αλτμύνστερ και το Τραουνκίρχεν. Ως εκ τούτου υπάρχει κάποια οικειότητα με τους κατοίκους της περιοχής. Έχει δημιουργηθεί ένα είδος εμπιστοσύνης μεταξύ ημών και των κατοίκων της περιοχής, γεγονός που τους κάνει να έχουν περισσότερο θάρρος να επικοινωνήσουν μαζί μας.  

«Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι θα παραμείνουν υγιείς και σε καλή φυσική κατάσταση και ότι θα μπορούν να συνεχίσουν να ζουν στα σπίτια τους για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα». 

— Τάνια Γκάτινγκερ, κοινοτική νοσηλεύτρια 

Ποιος ήταν ο μεγαλύτερος αντίκτυπος του προγράμματος;  

T.Γκ.:  Ο κόσμος μάς λέει ότι μέσω του έργου η υγειονομική περίθαλψη έχει καταστεί πιο ορατή και προσβάσιμη. Όταν αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας, ή όταν οι φροντιστές τους ή η οικογένειά τους χρειάζονται συμβουλές, μπορούν εύκολα να επικοινωνήσουν μαζί μας. Μακροπρόθεσμα, το πρόγραμμα αποσκοπεί στη μείωση της επιβάρυνσης του συστήματος υγείας. Προωθώντας μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και προληπτικά μέτρα θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι θα παραμείνουν υγιείς και σε καλή φυσική κατάσταση και ότι θα μπορούν να συνεχίσουν να ζουν στα σπίτια τους για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. 

Ρ.Σ.: Συμμερίζομαι και εγώ αυτή την άποψη. Όσοι και όσες εποικοινωνούν με τις υπηρεσίες μας έχουν πλέον πρόσβαση τόσο στην τοπική εμπειρογνωσία όσο και στην εμπειρογνωσία του ευρύτερου δικτύου μας. Οι υπηρεσίες που παρέχουμε αποτελούν παράδειγμα δωρεάν περίθαλψης, η οποία είναι εύκολα προσβάσιμη και προσαρμόζεται στις ανάγκες του εκάστοτε ατόμου. Αν χρειάζονται κάτι ή έχουν απορίες, τα άτομα μπορούν πολύ εύκολα να επικοινωνήσουν μαζί μας και να κάνουν το πρώτο βήμα. Με το να προωθούμε έναν πιο υγιή τρόπο ζωής διαβεβαιώνουμε τους ανθρώπους ότι μπορούν να έχουν κι οι ίδιοι θετική επίδραση στην υγεία τους.  

Με την επένδυση αυτή, η Αυστρία επέλεξε να αξιοποιήσει κονδύλια του NextGenerationEU για να δώσει προτεραιότητα στην κοινοτική νοσηλεία. Με τη χρηματοδότηση τέτοιων προγραμμάτων σε ολόκληρη τη χώρα, η ποιοτική περίθαλψη καθίσταται πιο προσβάσιμη σε απομακρυσμένες περιοχές, ενώ μειώνεται η πίεση που ασκείται στο σύστημα υγείας. Τέλος, αυτό αποτελεί παράδειγμα ενός από τους βασικούς στόχους του NextGenerationEU: την ενίσχυση της υγειονομικής περίθαλψης και της θεσμικής ανθεκτικότητας προς όφελος των πολιτών κατά τα προσεχή έτη.