Przygotowujemy UE na przyszłe wyzwania i możliwości
Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) jest głównym elementem NextGenerationEU i narzędziem, w ramach którego udziela się dotacji i pożyczek na wspieranie reform i inwestycji w państwach członkowskich UE.
Cele i korzyści
Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności jest częścią szeroko zakrojonej reakcji i pomaga
- łagodzić gospodarcze i społeczne skutki pandemii koronawirusa
- zapewnić, by państwa członkowskie były bardziej odporne, zrównoważone i lepiej przygotowane na wyzwania i możliwości związane z zieloną i cyfrową transformacją
- osiągnąć cel UE, jakim jest neutralność klimatyczna do 2050 r.
- utorować drogę do transformacji cyfrowej
- tworzyć miejsca pracy i pobudzać wzrost gospodarczy.
Instrument zapewnia krajom UE środki na inwestycje (w cenach z 2022 r.)
* With the amended RRF Regulation, additional grants under the Emissions Trading System (ETS) and Brexit Adjustment Reserve (BAR) have been made available to Member States. Therefore, the EUR 357 billion in grants is now split in EUR 338 billion of original RRF grants, EUR 17.3 billion in ETS grants and EUR 1.6 billion in BAR grants. Furthermore, Member States could request loan support until August 2023. Of the total available envelope of EUR 385 billion, close to EUR 291 billion has been committed by end 2023. These two changes (more grants available through ETS and BAR and less loans requested than the total available envelope) result in a total RRF envelope of EUR 648 billion by end 2023. The previously mentioned amount of EUR 723 billion represented the maximum amount of RRF grants (EUR 338 billion) and RRF loans (EUR 385 billion) according to the RRF Regulation.
Jak to działa?
RRF, który jest instrumentem tymczasowym, umożliwia Komisji pozyskiwanie funduszy – przez zaciąganie pożyczek na rynkach kapitałowych – aby pomagać państwom członkowskim we wdrażaniu reform i inwestycji, które
- są zgodne z priorytetami UE
- stanowią odpowiedź na wyzwania wskazane w zaleceniach dla poszczególnych krajów w ramach europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej i społecznej.
Instrument wszedł w życie w lutym 2021 r. Finansuje on reformy i inwestycje państw członkowskich od początku pandemii w lutym 2020 r. do końca grudnia 2026 r. Aby otrzymać finansowanie w ustalonej wysokości, kraje UE określają w swoich planach odbudowy i zwiększania odporności planowane reformy i inwestycje, które mają zostać zrealizowane do końca 2026 r., a następnie przedkładają te plany Komisji Europejskiej.
Plany krajowe, planowane reformy i inwestycje poszczególnych państw członkowskich
Postępy na półmetku
W lutym 2024 r. po trzech latach funkcjonowania NextGenerationEU Komisja Europejska przedstawiła pozytywną ocenę śródokresową postępów we wdrażaniu RRF. Wypłacono już 225 mld euro i osiągnięto ponad 1 150 kamieni milowych i wartości docelowych, co oznacza, że kraje UE szybko rozwiązują długotrwałe problemy i skutecznie reagują na nowe wyzwania.
RRF napędza ożywienie gospodarcze i reformy strukturalne, przez co pomaga też krajom czynić wymierne postępy na drodze do zielonej transformacji. Dzięki ambitnym planom wiele państw przekroczyło już minimalne wymogi zakładające przeznaczenie 37 proc. finansowania na cele związane z klimatem.
Do końca 2023 r. wprowadzono zmiany do krajowych planów i przeznaczono dodatkowe 150 mld euro, aby pomóc państwom osiągać cele i maksymalizować ich efekty w kontekście m.in. trwającego konfliktu na granicy Europy, wysokiej inflacji, zakłóceń w łańcuchu dostaw i zwiększonego ryzyka katastrof naturalnych.
Przykłady tego, jak RRF i NextGenerationEU przyczyniają się do budowania bardziej ekologicznej i zrównoważonej przyszłości można znaleźć na stronach Komisji Europejskiej prezentujących streszczenia planów 27 krajów UE oraz postępy w realizacji projektów w terenie.